Kimse Çip Kıtlığının Ne Zaman Biteceği konusunda Anlaşamıyor
Counterpoint tahminlerini destekleyecek bol miktarda veri sunuyor. Araştırma firması, sonuçlarına ulaşmak için tüketici talebinin yanı sıra üretim kapasitelerini de analiz etti.
Bununla birlikte, benzer şekilde iyi bilgilendirilmiş bakış açılarına sahip diğerleri, büyük ölçüde farklı sonuçlara varmıştır. Nisan ayında Intel CEO’su Pat Gelsinger , çip kıtlığının 2024’te de devam etmesini beklediğini söyledi. Gelsinger, ana engel olarak yarı iletken çipler üretmek için kullanılan üretim ekipmanlarıyla ilgili tedarik zinciri sorunlarını gösterdi.
Intel’in en büyük rakiplerinden biri olan Qualcomm’un CEO’su Cristiano Amon, Gelsinger’dan daha umutlu bir yaklaşıma sahip. Fox Business ile yaptığı röportajda Amon , gelecek yılın başında normale dönüş görebildiğini söyledi.
Fox Business’a “Hala arzdan daha fazla talebimiz var ancak 2022’nin ikinci yarısında daha dengeli bir denklem görmeye başlıyoruz” dedi. “2023’e girerken krizden çıkacağımızı düşünüyorum.”
Küresel endüstrideki büyük oyuncuların fikir birliğine varamaması bir göstergeyse, çip kıtlığının ne zaman sona ereceği konusunda hâlâ büyük bir belirsizlik var.
Üretim Kapasitesi Yetişmek İçin Genişliyor
Üretim kapasitesi sıkıntısı, talaş sıkıntısının başlıca nedenlerinden biridir. Artık fabrikaların yeniden açılmasına ek olarak şirketler, aradaki farkı kapatmak için dünya çapında yeni yarı iletken üretim merkezleri inşa ediyor.
Bu yeni tesislerin büyük çoğunluğu Asya’da inşa ediliyor. Çin ve Tayvan, kıtlık öncesinde zaten dünyanın önde gelen yarı iletken üreticilerinden ikisiydi ve bu ikisi, 2021’de inşa edilen yeni tesislerin yarısından fazlasını oluşturuyor.
Yükselen Yerli Üreticiler Zorluklarla Karşı Karşıya
Talaş sıkıntısının başlangıcından bu yana inşa edilen yeni üretim tesislerinin çoğu Asya’da olsa da, ABD’de de üretim artıyor. Ülkenin ilk silisyum karbür çip tesisi bu yılın başlarında Nisan ayında Marcy, New York’ta açıldı ve bu tesislerin (ya da “fabrikaların”) daha fazlası yolda.
Ancak yarı iletken üretiminde Amerika’nın yeniden canlanmasına yönelik planlar büyük bir engelle karşılaştı. Yerli çip üretimine yönelik mevcut yatırım dalgası , yerli fabrika yatırımı için 52 milyar dolara kadar finansman sağlayacak bir yasa tasarısı olan Amerika için Yarı İletkenler Üretmek için Yararlı Teşvikler (CHIPS) Yaratmak Yasası’nın hemen ardından geldi .
Ancak Kongre henüz tasarıyı destekleyecek fonları resmi olarak tahsis etmedi. Bu, belirsizliğe yatırımlarının bir parçası olarak önemli miktarda sübvansiyon bekleyen şirketleri bıraktı ve bazıları geri adım atmaya başladı.
Haziran ayında Intel , Ohio fabrikasının geliştirilmesini süresiz olarak durdurdu. Kısa bir süre sonra Tayvanlı çip üreticisi GlobalWafers, Teksas’ta teklif ettiği 5 milyar dolarlık fabrikanın ancak tasarının finansman alması durumunda meyvelerini vereceğini söyledi.
Ancak 19 Temmuz’da Senato finansman tasarısının ileri götürülmesi yönünde oy kullandı. CHIPS Yasası’nın resmi olarak yasalaşması için hâlâ atması gereken birkaç adım olsa da, bu yasanın finansmanı yerli fabrika üreticilerinin önemli ilerleme kaydetmesine yardımcı olabilir.
Tek Sorun Üretim Kapasitesi Değil
Her ne kadar yeni üretim tesisleri sorunun bir kısmını çözse de, ne kadar büyük olursa olsun üretim kapasitesindeki artış tek başına otomobil üreticilerinin çip sıkıntısına son vermeyecek. Virginia Tech Üniversitesi İşletme Bilgi Teknolojileri Doçenti ve tedarik zinciri uzmanı Dr. Barbara Hoopes , çip sıkıntısının çözümüne yönelik engellerin çoğunun henüz ortaya çıkmadığını söylüyor.
Hoopes, yeni fabrikaların açılmasına rağmen yurt içi tedarik zinciri oluşturmanın çeşitli zorluklarla karşı karşıya olduğunu söylüyor. Bunların arasında pratik anlamda Kuzey Amerika ve Avrupa Birliği’nde (AB) yeni olan bir sektörde işgücü geliştirmek yer alıyor.
“Çip eksikliğini gidermek için gereken tek faktör üretim kapasitesi değil” diyor. “İşgücü ve yetenek havuzlarının hem ABD’de hem de büyük ölçüde Asyalı tedarikçilere bağımlı olan AB’de gelişmesi zaman alacak.”
Hoopes, yeni bir tedarik zincirinin yeni ortaklıkların kurulması, lojistik oluşturma ve nakliye zorlukları gibi iş tarafının gelişmesinin zaman aldığına dikkat çekiyor. Hükümetin gelişen endüstri etrafında nasıl gelişeceği de bir faktör olacaktır.
Yarı iletken tedarik zincirindeki diğer hareketli parçalar da sorunlarla karşı karşıyadır. Örneğin Ukrayna’nın devam eden işgali, çip üretiminde gerekli bir bileşen olan neon gazının bulunabilirliğini ciddi şekilde etkiledi . Hoopes’a göre üretim kapasitesinin arttırılması bu sorunları çözmüyor.
Talaş Eksikliğinde Dış Faktörler de Rol Oynuyor
Dünyadaki üreticiler çip kıtlığının arz tarafını çözmeye çabalarken, denklemin talep tarafı da rol oynuyor. Bazı işaretler talepte de değişikliklerin ortaya çıktığına işaret ediyor.
Araç Yarı İletkenlerine Talep Düşebilir
Talaş kıtlığı gibi tedarik zinciri sorunları, son yıllarda kontrolden çıkan enflasyona katkıda bulunan birçok faktör arasında yer alıyor. Hoopes, Federal Rezerv’in enflasyonu düşürmek amacıyla federal faiz oranını artırmasıyla yarı iletkenlere olan talebin yavaşlayabileceğini öne sürüyor.
“İlginç bir şekilde, yüksek faiz oranları ve enflasyon, yarı iletken içeren ürünlerin çoğuna yönelik tüketici talebini azaltabilir” diyor. “Bu faktörlerin bir sonucu olarak tüketici elektroniği ve diğer ürünlere olan talebin zayıflaması, mevcut üretim birikimini hafifletmek için otomobil üreticilerinin daha fazla çip üretim kapasitesi sunmasına neden olabilir.”
Ülkeler Arasında Arz Eşitsizliği Olabilir
Bir diğer husus ise, bir ülkedeki çip kıtlığının sona ermesinin aslında tüm ülkeler için çip kıtlığının sonu olmayabileceğidir. Bugüne kadar Tayvan tek başına dünya yarı iletken üretim pazar payının %65’ini oluşturmaktadır. Bölge olarak Doğu Asya ise %88’lik bir paya sahiptir.
ABD ve AB’de yerli üretimin agresif bir şekilde genişlemesine rağmen, dünya uzun bir süre Asyalı çip üreticilerine bağımlı olacak.
Hoopes, dünyanın bazı bölgelerinde üretim ve tedarik zincirleri geliştikçe siyasi ve ticari güçlerin daha büyük yarı iletken eşitsizliğine yol açabileceğini öne sürüyor.
Hoopes, “Bugüne kadar dünyanın ihtiyaçlarını karşılayan tesisler, yalnızca özel parçaları veya öncelikli olarak bölgesel müşterileri tedarik edebiliyor” diyor. “Aslında çip üretiminin dağıtımının olası bir dezavantajı, küresel olarak entegre olmuş bir endüstrinin sonu olabilir.”
Kendisi, bu modelin sonunun “savunma, otomotiv imalatı ve sağlık gibi yerli endüstriler için üretim yapan tek tek ülkelerin ‘milliyetçi’ rekabetçi eğilimleriyle sonuçlanabileceğini” söylüyor. Bu da bazı bölgelerde kıtlığa, bazı bölgelerde ise fazlalığa neden olabilir.”
Otomobillerde Chip Kıtlığı Ne Zaman Bitecek?
Otomobil üreticileri için çip kıtlığının gerçekte ne zaman sona ereceği sorusu karmaşık bir soru olmaya devam ediyor. Yarı iletken kıtlığının, Counterpoint Research’ün önerdiği gibi bu yılın sonlarında kapanıp kapanmayacağı veya Gelsinger’in tahminlerine göre 2024’e kadar devam edip etmeyeceği büyük ölçüde temel altyapı, ekonomik ve politik değişkenlere bağlı. Eğer yakın tarih çip üreticilerine ve genel olarak dünyaya ders verdiyse, o da bu değişkenlerin günümüz ikliminde öngörülebilir olmaktan çok uzak olduğudur.
